Bệnh xơ vữa động mạch là một trong những căn bệnh tim mạch nguy hiểm và phổ biến hiện nay, gây ra bởi sự tích tụ của mảng bám  trong thành động mạch. Xơ vữa động mạch có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, đột quỵ và thậm chí tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Bệnh xơ vữa động mạch là gì?

Xơ vữa động mạch là một tình trạng mà trong đó các động mạch trở nên hẹp và cứng lại do sự tích tụ của các mảng bám, được tạo thành từ các chất như chất béo, cholesterol, canxi và các chất khác trong máu. Quá trình này có thể làm giảm lưu lượng máu đến các cơ quan và mô trong cơ thể, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như đau tim, đột quỵ hoặc các vấn đề về tuần hoàn.

Bệnh xơ vữa động mạch là gì?

Cơ chế hình thành:

  • Động mạch là các mạch máu chính dẫn máu từ tim đến các phần khác của cơ thể. Bên trong động mạch, có một lớp tế bào mỏng gọi là nội mô, giúp máu di chuyển một cách trơn tru.
  • Khi nội mô này bị tổn thương do các yếu tố nguy cơ như hút thuốc, cholesterol cao, tăng huyết áp, hoặc bệnh tiểu đường, các mảng bám bắt đầu hình thành và bám vào thành động mạch. Qua thời gian, các mảng bám này dày lên, gây hẹp động mạch và cản trở dòng chảy của máu.

Nguyên nhân gây bệnh xơ vữa động mạch

Xơ vữa động mạch là một quá trình phức tạp có thể bắt đầu từ khi còn nhỏ và tiến triển dần theo tuổi. Một số yếu tố nguy cơ chính liên quan đến sự hình thành xơ vữa động mạch bao gồm:

  • Tăng huyết áp: Áp lực máu cao kéo dài làm tổn thương lớp nội mạc động mạch, tạo điều kiện cho mảng bám tích tụ. Kiểm soát huyết áp bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và sử dụng thuốc có thể giúp giảm nguy cơ xơ vữa.
  • Rối loạn mỡ máu: Mức cholesterol “xấu” (LDL) cao có thể gây xơ vữa. Giảm cholesterol LDL và tăng cholesterol “tốt” (HDL) qua chế độ ăn uống và thuốc có thể giúp ngăn ngừa bệnh.
  • Béo phì: Thừa cân làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như cao huyết áp và rối loạn mỡ máu, dẫn đến xơ vữa động mạch.
  • Bệnh đái tháo đường hoặc kháng insulin: Những người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn. Kiểm soát đường huyết giúp giảm nguy cơ xơ vữa động mạch.
  • Ít vận động thể lực: Lười vận động làm tăng nguy cơ cao huyết áp, cholesterol xấu, và tăng cân, góp phần vào bệnh xơ vữa.
  • Chế độ dinh dưỡng kém: Ăn nhiều chất béo bão hòa, muối, và đường dễ dẫn đến béo phì, tăng cholesterol, và tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.
  • Hút thuốc lá: Làm hỏng lớp nội mạc mạch máu và tăng khả năng tích tụ mỡ máu trên thành mạch.
  • Căng thẳng: Căng thẳng kéo dài làm tăng huyết áp, có thể thu hẹp mạch máu và gây xơ vữa động mạch.
  • Ngưng thở khi ngủ: Tình trạng này có thể gây căng thẳng cho hệ thống tim mạch, làm tăng nguy cơ cao huyết áp và xơ vữa động mạch.

Triệu chứng của xơ vữa động mạch

Triệu chứng của xơ vữa động mạch
Bệnh xơ vữa động mạch

1. Xơ vữa động mạch vành (đến tim):

  • Triệu chứng chính: Đau thắt ngực (đau ngực), có thể lan ra vai, cánh tay hoặc lưng.
  • Nếu không điều trị kịp thời: Nhồi máu cơ tim, dẫn đến suy tim.

2. Xơ vữa động mạch cảnh (đến não):

  • Triệu chứng: Thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA), có thể dẫn đến đột quỵ. Các dấu hiệu bao gồm:
    • Yếu hoặc tê ở một bên cơ thể (tay hoặc chân).
    • Nói lắp, khó nói.
    • Mất thị lực tạm thời, sụp mí mắt.
  • Nguy cơ lớn: Tai biến mạch máu não.

3. Bệnh Xơ vữa động mạch ngoại vi (đến cánh tay, chân):

  • Triệu chứng: Đau nhức, tê bì ở chi, giảm huyết áp ở chi bị ảnh hưởng.
  • Biến chứng: Hoại tử do thiếu máu nuôi dưỡng, có thể dẫn đến cắt cụt chi nếu không điều trị.

4. Xơ vữa động mạch thận (đến thận):

  • Triệu chứng: Tăng huyết áp, giảm chức năng thận, biểu hiện như phù nề tay chân, chán ăn, tiểu ít.
  • Nguy cơ: Bệnh thận mạn, dẫn đến suy thận.

5. Phình động mạch:

  • Hầu hết không có triệu chứng rõ ràng, nhưng khi phình lớn có thể gây đau nhói và cảm giác căng tức.
  • Biến chứng nguy hiểm: Vỡ túi phình gây xuất huyết nội, đe dọa tính mạng.

Biến chứng nguy hiểm của Bệnh xơ vữa động mạch

Biến chứng nguy hiểm:

Dưới đây là 1 số biến chứng nguy hiểm của bệnh:

  • Bệnh động mạch vành: Gây đau ngực, nhồi máu cơ tim, suy tim.
  • Bệnh động mạch cảnh: Tăng nguy cơ tai biến mạch máu não.
  • Bệnh động mạch ngoại vi: Nguy cơ bị bỏng, tê cóng, hoặc thậm chí hoại tử mô.
  • Bệnh thận mạn tính: Gây suy giảm chức năng thận, có thể ngừng hoạt động.

Phòng ngừa bệnh Xơ vữa động mạch

Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa hiệu quả:

Xem thêm: Dấu hiệu nhồi máu cơ tim là gì để phòng bệnh, can thiệp

Xem thêm: Tâm phế mạn là bệnh gì? Nguyên nhân, biểu hiện bệnh

  • Hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây xơ vữa động mạch. Bỏ thuốc giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ mắc bệnh.
  • Đo huyết áp thường xuyên.
  • Uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ để duy trì huyết áp ổn định.
  • Hoạt động thể chất giúp tăng cường tuần hoàn máu và giảm nguy cơ bệnh tim mạch
  • Chế độ ăn lành mạnh
  • Duy trì cân nặng hợp lý giúp giảm áp lực lên tim và mạch máu, đồng thời cải thiện chức năng chuyển hóa. Việc giảm cân cũng giúp kiểm soát huyết áp và đường máu hiệu quả.
  • Đường máu cao có thể gây tổn thương mạch máu và dẫn đến xơ vữa động mạch. Kiểm soát tốt đường huyết, đặc biệt với người bị tiểu đường, giúp phòng ngừa bệnh.

Trên đây là những chia sẻ của chuyensuckhoe24h.com về Bệnh xơ vữa động mạch, mong rằng qua đây bạn đã nắm được các thông tin hữu ích rồi nhé.